Babygirl en de zoektocht naar genot

Vrijdagavond: zin in een ‘erotische thriller’. Om er lekker van te kunnen genieten  had ik mij terdege voorbereid, eerst de lovende recensies, daarna een stuk in de NRC waarin betoogd wordt dat de film helemaal niet feministisch is.

 

Een mooi doorwrocht artikel met allemaal terechte opmerkingen over ‘Barbie in mantelpak die verdwaald is in haar gezin’. Maar was dit verhaal geen verspilde moeite? Het is toch geen film om feminisme aan de mens te brengen?

 

Libellegezin

Hoofdpersoon Romy leidt ogenschijnlijk een geslaagd leven. Goedbetaalde baan gecombineerd met een Libellegezin: getrouwd met een succesvolle toneelregisseur en twee leuke kinderen.

 

Maar vanaf acquit zien we haar op en onder haar man tevergeefs zwoegen, zij heeft geen bevredigende seks met de man waarmee zij negentien jaar getrouwd is. Bij toeval ontmoet zij een jongeman die een agressieve hond weet te onderwerpen. Het is de trigger voor haar sekscapade. Hij wordt stagiair bij haar bedrijf en verleidt haar tot een seksueel avontuur waarin zij een ondergeschikte – babygirl - positie inneemt.

Uiteindelijk, zij bekent haar affaire - echtgenoot over de rooie -, komt het tot een verzoening en opeens, trompetgeschal, is de seks voor beiden top. Uiteindelijk is de overwinning voor het traditionele kerngezin, de film kan zo in het uitzendschema van de EO. 

 

Baas

Zij is baas van een logistiek bedrijf. Dat moeten we in ieder geval aannemen; de enkele keer dat ze naar een Excelsheet kijkt, lijkt ze vooral op een konijn dat gevangen zit in het licht, meestal zie je haar tiptop gekleed naar een Trumpiaans kantoor gaan om daar te proberen het onverteerbare PR-jargon onder de knie te krijgen.

 

Van haar leiderschap thuis, ze slaagt erin om een al negentien jaar bestaand probleem met haar man niet te bespreken en de gesprekken met haar dochters scoren niet echt hoog op de empathieschaal, kreeg ik ook geen hoge pet van op.

Maar dit is natuurlijk een zijpad. Gaat het niet vooral over de zoektocht naar genot? En vooral of dat genot bereikbaar is? Martijn Meijer die De droom van het genot schreef, heeft daar een hard hoofd in. Genot is als een nat zeepje dat je ontglipt als je het bijna te pakken hebt. Wanneer je je verlangen naar iets of iemand vervult, is er vaak de ontgoocheling dat het beloofde genot je toch ontglipt.

 

Frustrerend in een tijd waar genieten hoog aangeschreven staat. Genot is het kenmerk van een geslaagd leven dat draait om luxe en plezier, het ultieme statussymbool, het bewijs van persoonlijk succes. De mens die maandagmorgen op het werk meldt dat hij een suf en verloren weekend achter de rug heeft, is de loser van de week.

Genieten is als narcistisch project ingelijfd in de prestatiemaatschappij, we moeten ons leven en vooral ook ons genot zelf regisseren. Maar wat als genot zich niet laat organiseren? Als genieten in wezen passief is, als het niet iets is wat je doet maar wat je ondergaat? Dat het genot je overvalt?

 

Het taboe op passiviteit in de seksualiteit deugt volgens Meijer niet: ‘Elk orgasme wordt uiteindelijk passief ondergaan; het voert ons terug naar de passieve intieme zin van het bestaan, waar mensen tegelijk het meest individueel zijn en het sterkst verworteld in de biologische bodem van hun soort, waarover zij volstrekt geen macht hebben en waar zij alleen passief, als ontvanger tegenover kunnen staan.’

 

De pornografie miskent dit passieve element, intimiteit wordt vervangen door actie en retoriek, pornoacteurs zijn een soort circusartiesten zijn die een staaltje van hun kunnen laten zien. Aan hen de taak om de pornografische mythe dat genot maakbaar en in overvloed beschikbaar is, in leven te houden. Het is ver verwijderd van de kwetsbaarheid van gewone mensen die zich tijdens de seks openstellen om een onzeker genot te ontvangen.

 

De film heeft niet alleen een zoetsappig einde maar gaat elke kritische vraag over de maakbaarheid van genot uit de weg en sterkt enkel het geloof in de pornografische illusie.     

###

[Deze tekst verscheen in iets gewijzigde vorm eerder op metronieuws.nl]